امروزه صنعت ساخت و ساز جزو بزرگترین و پررونق‌ترین صنایع در جهان می باشد. در این صنعت مواد ساختمانی مختلف با ویژگی های خاص آن ها استفاده می شود. یکی از این مواد، ورق سیاه می باشد که به دلیل خصوصیات منحصر به فرد خود، در بسیاری از طرح های ساختمانی استفاده می شود. ورق سیاه که جزو محصولات مهم در صنعت فولاد می باشد، در بسیاری از صنایع از جمله صنایع خودروسازی، لوله‌سازی، تجهیزات صنعتی و … نیز کاربرد دارد. در این مقاله به بررسی بیشتر ورق سیاه و کاربرد ورق سیاه در ساختمان سازی خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
ورق سیاه چیست؟
ورق سیاه یا به عبارتی، ورق نورد گرم، مقطعی فولادی می باشد که در دمای بالاتر از 1000 درجه سانتی گراد به روش نورد گرم تولید می‌گردد. ذوب اجزای سازنده ورق، در دمای بالا باعث مات و تیره رنگ شدن آن می‌شود و به همین دلیل ورق سیاه نامگذاری شده است. این محصول با داشتن درصد کم کربن، استحکام پایینی داشته و بهترین محصول برای تا کردن، خم کردن و یا رول کردن می باشد.
از آنجایی که نورد گرم نسبت به نورد سرد، با تکنولوژی پایین‌تر و انرژی کمتری تولید می شود، بنابراین با هزینه کمتری تولید شده و محصولاتی ارزان‌تر به مصرف کننده ارائه می دهد، اما ارزان بودن قیمت، به معنای کیفیت کمتر آن نیست.
در واقع، ورق سیاه فولاد، یکی از پرمصرف ترین مواد در صنعت ساختمان سازی است. این ورق‌ها از جنس فولاد نرم هستند و به دلیل قیمت مناسب، استحکام بالا و قابلیت شکل‌پذیری، در بسیاری از بخش های ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بر همین اساس، از رایج ترین انواع ورق گرم موجود در بازار، می توان بهST37 و ST52 اشاره کرد. هر یک از این ورق ها، کاربردهای متفاوتی دارند و در جاهای مختلف استفاده می شوند. ورق سیاهST37 بیشتر در ساختمان سازی و سوله سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این ورق، به عنوان پایه برای ساخت بعضی از ورق های سردکار مثل ورق روغنی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع ورق سیاه
ورق سیاه از نظر ترکیبات و کاربردی که دارد، به دو نوع تقسیم بندی می شود که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت:
-
نوع شیت ورق سیاه:
این ورق بصورت شیت یا همان صفحه بوده و ضخامت آن، 15 میلی متر و بالاتر است که در ابعاد متنوعی ساخته می شوند.
-
نوع رول ورق سیاه:
شکل ظاهری این نوع از ورق همانطور که از نامش پیداست، به صورت رول بوده و در ضخامت بین 2 تا 15 میلی متر طراحی می شود.
ویژگی های ورق سیاه فولاد
ساختمان سازی صنعتی روبه رشد در ایران بوده و روزانه تعداد زیادی ساختمان ساخته می شوند که هر کدام برای هدف خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از ورق سیاه فولاد به دلیل خصوصیات و ویژگی های خاصی که دارد، در صنعت ساختمان سازی کاربرد زیادی دارد.
مقاومت بالا و استحکام در برابر فشار
ورق سیاه فولادی به دلیل ضخامت بالا، از استحکام و مقاومت زیادی در برابر فشار از جمله بارهای سازه‌ای، وزن داخلی ساختمان و بارهای بادی دارد.
خصوصیت شکل دهی و انعطاف‌پذیری
این ورق، به خاطر ضخامت قابل تنظیم آن و انعطاف‌پذیری مناسب، امکان شکل دادن به طرح ها و نیازهای خاص هر سازه ساختمانی را دارا بوده و به معماران و طراحان اجازه می دهد تا از آن در ایجاد شکل ها و ساختارهای منحصر به فرد استفاده کنند.
قابلیت جوشکاری و اتصال پذیری
ورق سیاه قابلیت جوشکاری بالایی داشته و می توان آن را به سایر قطعات و اجزای ساختمان متصل کرد. این ویژگی امکان استفاده از ورق در ایجاد اتصالات قوی و پایدار بین قطعات ساختمان را ممکن می‌کند.
مقاومت در برابر خوردگی
با استفاده از روش های آبکاری و روغن‌کاری در فرآیند تولید، ورق سیاه مقاومت مناسبی در برابر خوردگی و زنگ زدگی دارد. این ویژگی آن را به یک ماده مناسب برای استفاده در ساختمان هایی در محیط های خشن، مستعد خوردگی می‌کند.
قابلیت بازیافت و حفظ محیط زیست
از طرفی، این محصول به عنوان یک ماده بازیافتی محسوب شده و می توان آن را دوباره استفاده کرد. این ویژگی به حفظ منابع طبیعی و کاهش تولید زباله های صنعتی کمک کرده و در حفظ محیط زیست نقش موثری را ایفا می کند.
از دیگر مزایا و ویژگی های ورق سیاه در ساختمان سازی می توان به موارد زیر اشاره کرد؛
- قیمت مناسب
- دوام و ماندگاری بالا
- مقاومت ارتجاعی مناسب
- خاصیت چکش خواری بالا
- خواص مکانیکی بهبود یافته
- حذف تنش پس مانده در اثر عملیات حرارتی در تولید ورق های سیاه
- مقاومت در برابر خوردگی در مقایسه با ورق های روغنی (ورق های نورد سرد)
کاربردهای ورق سیاه در ساختمان سازی
ورق سیاه به دلیل ویژگی های گفته شده، در قسمت های مختلف از ساختمان سازی نقش دارد که در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
-
ساخت اسکلت فلزی
ورق سیاه فولاد به‌طور فراگیری، در ساخت اسکلت فلزی ساختمان ها استفاده می شود. این ورق ها در ساخت تیرآهن، ستون، خرپا و سایر اعضای اسکلت فلزی مورد استفاده قرار می گیرند.
-
ساخت سقف و دیوار
ورق سیاه فولاد در ساخت سقف و دیوار نیز کاربرد دارد. این ورق‌ها در ساخت سقف های عرشه‌ای، سقف های شیروانی و همچنین در ساخت دیوارهای پیش ساخته کاربرد دارند.
-
ساخت در و پنجره
ورق سیاه فولاد در ساخت در و پنجره نیز کاربرد دارد. این ورق‌ها در ساخت پروفیل‌های در و پنجره، قاب پنجره و همچنین در ساخت درب های فلزی مورد استفاده قرار می گیرند.
-
ساخت پله و نرده
ورق سیاه فولاد در ساخت پله و نرده نیز کاربرد دارد. این ورق‌ها در ساخت پله ها و نرده های فلزی و همچنین در ساخت حفاظ‌های فلزی کاربرد دارند.
نتیجه‌گیری
ورق سیاه فولاد یک ماده ساختمانی همه‌کاره است که در بسیاری از بخش‌های ساختمان سازی کاربرد دارد. این ورق‌ها به دلیل استحکام بالا، قیمت مناسب، قابلیت شکل‌پذیری و استحکام و ماندگاری بالای خود، در صنعت ساختمان سازی بسیار محبوب هستند.
