روند تحولات تجاری در صنعت فولاد
صنعت فولاد در ایران و جهان در حال تحول است. فولاد پس از نفت خام دومین ماده پر مصرف در کشورهای مختلف جهان بوده و کاربردهای بیشمار آن در صنایع مختلف غیرقابل انکار است. در سالهای اخیر رشد مصرف فولاد در کشورهای مختلف به شدت در رشد اقتصادی آنها موثر بوده است.
روند تحولات تجاری در صنعت فولاد ایران
جمهوری اسلامی ایران با تولید حدود ۳۲ میلیون تن فولاد در سال ۲۰۱۹ و با جهش ۴ رتبهای نسبت به سال ۲۰۱۶ در رتبه دهم دنیا قرار گرفته است. پیشبینی میشود که طی سالهای آینده روند تولید فولاد ایران همچنان رو به افزایش بوده و تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۵۰ میلیون تن در سال برسد.
صادرات آهن و فولاد کشور در ماه اول سال به 900 هزار تن رسید. با این آمار صادرات، دولت فخيمة همين روز ها بخش نامة مربوط به واگذاري دلار هاي فولادي را نيز صادر خواه كرد.
با رکود تقاضای سنگ آهن ناشی از پیشرفت تولید چرخشی و بهره گیری از آهن قراضه در صنعت فولاد؛ با پدید آمدن تولیدات جایگزین از جمله آلیاژها، کامپوزیتها و مواد پلیمری و سرمایهگذاری کشورهایی از قبیل ژاپن و آمریکا درعرصه تحقیق و پیشرفت برای تولید فرآورده های جدید فولادی؛ سیاستهای مالیاتی بسیاری از کشورها در راه پشتیبانی از صنعت فولاد داخلی که باعث جلوگیری از صادرات و رکود تولید فولاد شده است.
اهمیت صنعت فولاد
صنعت فولاد یکی از صنایع مهم در جهان است. تا جایی که گفته میشود هر ۱% رشد مصرف فولاد در یک کشور، معادل رشد اقتصادی ۰.۸۵% آن کشور باشد. در سالهای گذشته میزان تولید و مصرف فولاد خام در جهان به صورت چشمگیری افزایش یافته است. جالب است بدانید که بیشتر از ۹۵% تولید فلزات اساسی در جهان مربوط به فولاد و آلیاژهای فولادی بوده و مصرف فلزات دیگری مثل، آلومینیوم، سرب، روی و … کمتر از ۵% میباشد.
تجارت فولاد
در سال ۲۰۱۹ تولید فولاد خام در سرتاسر دنیا حدود ۱۸۷۰ میلیون تن بوده که نسبت به سال ۲۰۰۹ (ده سال پیش) حدود ۵۰% افزایش یافته است. کشور چین با تولید ۹۹۶ میلیون تن فولاد خام در سال ۲۰۱۹ بزرگترین تولیدکننده فولاد در جهان بوده است. این کشور علاوه بر رتبه یک تولید فولاد در جهان، رتبه اول در مصرف فولاد را نیز در اختیار دارد. پس از چین و با اختلاف زیاد هند (۱۱۱ میلیون تن) و ژاپن (۹۹ میلیون تن) بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در جهان هستند.
تاثیر تحولات تجاری در زمینه های مختلف
در سالهای اخیر رشد مصرف فولاد در کشورهای مختلف به شدت در رشد اقتصادی آنها موثر بوده است.در صنعت فولاد، تحولات تجاری میتواند شامل تغییرات در بازارهای جهانی و محلی، تکنولوژیهای جدید، سیاستهای دولتی، و تغییرات در تقاضا باشد. برای مثال، با پیشرفتهای اخیر در تکنولوژیهای ساخت فولاد، ممکن است شرکتها بتوانند به صورت کارآمدتر و با کمترین هزینه فولاد تولید کنند. همچنین، سیاستهای دولتی ممکن است بر صادرات و واردات فولاد تأثیر بگذارد.
صنعت فولاد در سالهای اخیر با تحولات تجاری مختلفی روبرو شده است.تولید و مصرف فولاد خام در سراسر دنیا به صورت چشمگیری افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۹ تولید فولاد خام در سراسر دنیا حدود ۱۸۷۰ میلیون تن بوده که نسبت به سال ۲۰۰۹ (ده سال پیش) حدود ۵۰% افزایش یافته است. همچنین، با پدید آمدن تولیدات جایگزین از جمله آلیاژها، کامپوزیتها و مواد پلیمری و سرمایهگذاری کشورهایی از قبیل ژاپن و آمریکا درعرصه تحقیق و پیشرفت برای تولید فرآورده های جدید فولادی؛ سیاستهای مالیاتی بسیاری از کشورها در راه پشتیبانی از صنعت فولاد داخلی که باعث جلوگیری از صادرات و رکود تولید فولاد شده است.
تاثیرات صنایع مختلف بر تجارت فولاد
صنعت خودروسازی: صنعت خودروسازی یکی از بزرگترین مصرفکنندگان فولاد است. افزایش یا کاهش تولید خودرو میتواند تقاضای فولاد را تحت تاثیر قرار دهد.
ساختمانسازی: فولاد در ساختمانسازی برای ساخت سازههای فلزی، پلها و برجها استفاده میشود. رشد یا رکود در این صنعت میتواند تقاضای فولاد را تحت تاثیر قرار دهد.
1)صنعت نفت و گاز: فولاد در صنعت نفت و گاز برای ساخت لولههای حمل نفت و گاز استفاده میشود.
2)صنعت کشاورزی: فولاد در صنعت کشاورزی برای ساخت ماشینآلات کشاورزی استفاده میشود.
3)صنعت پتروشیمی: فولاد در صنعت پتروشیمی برای ساخت تجهیزات و مخازن تحت فشار استفاده میشود.
4)صنعت هوافضا: فولاد در صنعت هوافضا برای ساخت قطعات هواپیما استفاده میشود.
در ادامه سه صنعت که بیشترین تاثیر بر تجارت فولاد دارند را بررسی میکنیم.
تاثیرات بازار خودرو بر تجارت فولاد
بازار خودرو به شدت بر بازار فولاد تاثیر میگذارد. فولاد نقش بسیار تعیینکنندهای در ساخت خودرو دارد. علاوه بر اجزای بیرونی، اجزای داخلی مانند قطعات موتور، شاسی و لولهها نیز فولادی هستند.به طور متوسط برای هر ماشین، ۹۰۰ کیلوگرم آهن و فولاد مصرف میشود. بنابراین قیمت ورق روغنی و قیمت ورق سیاه در نوسان قیمت خودرو موثر است.
با این حال، با پیشرفتهای تکنولوژیک، تلاشهایی در جریان است تا جایگزینهای مناسب برای فولاد در صنعت خودرو پیدا کند. به عنوان مثال، برخی آلیاژها و مواد پیشرفته به عنوان جایگزین فولاد معرفی شدهاند.به همین دلیل، هر تغییر قابل توجه در بازار خودرو – اعم از تغییرات در تقاضا، تکنولوژی یا سیاستهای دولت – ممکن است به طور قابل توجهی بر بازار فولاد تاثیر گذارد.
تاثیرات بازار ساختمان سازی بر تجارت فولاد
تقاضای فولاد: صنعت ساختمانسازی یکی از بزرگترین مصرفکنندگان فولاد است. رشد در این صنعت میتواند تقاضای فولاد را افزایش دهد.
طراحی و ساختار: فولاد در طراحی و ساختار ساختمانها به معماران آزادی بیشتری میدهد. ترکیبی از قدرت، دوام، زیبایی، دقت و انعطافپذیری پارامترهای وسیعتری را به معماران میدهد تا ایدهها را کشف کنند و راهحلهای جدیدی را توسعه دهند.
فضاهای باز بزرگ: توانایی پوشاندن طولانیمدت فولاد باعث ایجاد فضاهای باز بزرگ، عاری از ستونهای میانی یا دیوارهای تحمل بار میشود.
پروژههای عمرانی: پروژههای عمرانی مثل ساخت پل، برج، و سایر ساختمانهای بزرگ نقش مهمی در تقاضای فولاد دارند.
تاثیرات بازار ساختمان سازی بر تجارت فولاد
مصرف گاز: صنایع فولادی سالانه حدود ۱۱ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف میکنند که برابر با ۲.۵ درصد مصرف گاز کشور است1. پیشبینی میشود در ۴ تا ۵ سال آینده میزان مصرف این انرژی تجدیدناپذیر به دو برابر افزایش یابد.
مواد جایگزین: صنعت نفت و گاز در جستجوی مواد جدیدی است که بتواند راه حلی برای چالشهای ناشی از استفاده سنتی فولاد ارائه دهد. فولاد و فلزات دیگر مانند آلومینیوم و چدن، عملکرد قابل توجهی در کار با حجم زیادی از مایعات نفت و گاز دارند، اما خوردگی به دلایل مختلف چالش عمدهای است.
طراحی و ساخت تجهیزات: فولاد در صنعت نفت و گاز برای ساخت لولههای حمل نفت و گاز استفاده میشود3. همچنین، فولاد در ساخت تجهیزات و مخازن تحت فشار در صنعت پتروشیمی استفاده میشود.
قطعات: فولاد در ساخت قطعات بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، در صنعت خودروسازی، فولاد برای ساخت قطعات خودرو استفاده میشود.