فونداسیون ساختمان یا همان “پی” ساختمان در پایین‌ترین قسمت ساختمان و در تماس مستقیم با خاک قرار دارد و از آنجایی که بار ساختمان از طریق آن به زمین منتقل می‌شود نقش مهمی در استحکام و ایستایی ساختمان دارد. در واقع فونداسیون تمام نیروی ساختمان به خصوص ستون‌ها را کنترل می‌کند. فونداسیون علاوه بر تحمل وزن بخش‌های بالایی، بارهای اعمال شده از طرف آنها را نیز بر روی زمین توزیع می‌کند. فونداسیون اغلب با نام پی یا شالوده هم شناخته می‌شود.
وظایف فونداسیون ساختمان
مهمترین اهدافی که از ایجاد پی ساختمان یا فونداسیون دنبال می‌شود عبارت‌اند از:
- جلوگیری از نشست ساختمان بیش از حد معمول
- عدم وجود تفاوت در مقادیر نشست در نقاط مختلف ساختمان
- جلوگیری از نشست ساختمان در برابر نیروهای جانبی
- ممانعت از ایجاد شکست در هنگام فشارهای ناشی از ساختمان به خاک
- افزایش پایداری سازه
همان طور که گفتیم فونداسیون از ارکان مهم ساختمان به حساب می‌آید و عدم دقت و توجه کافی در ساخت آن ممکن است خسارات مالی و جانی هنگفتی به بار آورد.
فونداسیون ساختمان
انواع فونداسیون
با در نظر گرفتن ظرفیت باربری خاک و نشست سازه نحوه انتقال و توزیع بار توسط فونداسیون طراحی می‌شود. به زمین سختی که فونداسیون بر روی آن قرار میگیرد بستر گفته می‌شود. می‌دانیم که نواحی مختلف زمین خاک‌های متفاوت با ویژگی‌های خاص خود را دارند و ظرفیت باربری متفاوتی دارند. بنابراین با توجه به مشخصات خاک، اندازه و باری که بر فونداسیون اعمال می‌شود، باید فونداسیون ساختمان را مناسب با شرایط موجود انتخاب کرد. برای اینکه بدانیم کدام فونداسیون برای سازه ما مناسب است، باید با انواع فونداسیون‌ها و ویژگی‌های آنها آشنا باشیم.
فونداسیون را می‌توان به دو دسته پی کم عمق (سطحی) و پی عمیق تقسیم کرد. این تقسیم بندی براساس عمق خاک بستر صورت میگیرد. فونداسیون سطحی بار را به لایه‌ای که در عمق کم قرار دارد یا اعماق نزدیک سطح زمین منتقل می‌کند و گزینه مناسبی برای سازه‌های سبک به حساب می‌آید. در حالیکه فونداسیون عمیق بار را به عمق عمیق‌تری در زیر سطح زمین انتقال می‌دهد. به عبارتی این فونداسیون برای انتقال بار سازه در زمین‌های با ظرفیت باربری بسیار پایین یا ساخت سازه‌هایی با وزن بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین آسمان خراش‌های بلند و یا سازه‌هایی که بر روی خاک ضعیف ساخته می‌شوند، نیاز به فونداسیون عمیق دارند.
انواع فونداسیون‌های سطحی عبارت هستند از:
- پی منفرد یا پی مجزا
- پی ترکیبی
- پی دیواری یا پی نواری
- پی گسترده
- پی طره ای یا پی باسکولی
انوع فونداسیون‌های عمیق نیز شامل موارد زیر می‌شوند:
- فونداسیون شمعی
- فونداسیون پایه ای
- فونداسیون صندوقه ای (کیسون)
چه عواملی در انتخاب فونداسیون تاثیر دارند؟
به دلیل تفاوت هایی که در نوع خاک در مناطق مختلف وجود دارد و نیز عدم قطعیت موجود در شرایط زمین و همچنین متفاوت بودن نیازهای هر پروژه، انتخاب فونداسیون مناسب با بررسی شرایط موجود صورت میگیرد. در ادامه مجموعه عواملی که در انتخاب فونداسیون تاثیر دارند را بررسی می‌کنیم.
بارهای اعمال شده از طرف سازه
مهمترین فاکتوری که در انتخاب مناسب‌ترین نوع فونداسیون تاثیر دارد نوع و میزان بارهای اعمال شده از طرف سازه است که به نوع سازه، مصالح ساختمانی مورد استفاده، محل ساخت و احتمال رخ دادن زلزله بستگی دارد. به طو کلی برای ساختمان های کوتاه فونداسیون سطحی و برای ساختمان‌های بلند فونداسیون عمیق مناسب است.
ظرفیت باربری زمین
انتخاب عمقی یا سطحی بودن فونداسیون به ظرفیت باربری زمین بستگی دارد و یکی از مهمترین معیارهای تاثیرگذار در انتخاب فونداسیون مناسب است. این پارامتر توانایی زمین در نگهداری از سازه را بدون رخ دادن شکست یا نشست نشان می‌دهد.
نوع خاک یا سنگ
خاک دارای انواع مختلفی از قبیل رس، شن، ماسه و غیره است که باید به وسیله آزمایش‌های مکانیک خاک، نوع خاک و پارامترهای آن تعیین شود. از سطح زمین تا عمق سه متری به عنوان لایه خاک سطحی و عمق‌های پایین‌تر به عنوان لایه خاک زیرسطحی شناخته می‌شود. خواصی که این دو لایه دارند به خصوص ظرفیت باربری آنها، تاثیر زیادی بر انتخاب نوع فونداسیون دارد.
سطح آب زیرزمینی
بررسی آب‌های زیرزمینی یا همان سفره‌های زیرزمینی در ساخت شالوده ساختمان و عمق آن تاثیرگذارند. به عبارتی سطح آب‌های زیرزمینی در انتخاب نوع فونداسیون بسیار مهم است. فونداسیون نباید بر روی خاک در حال انبساط یا انقباض ناشی از نوسان سطح آب زیرزمینی ساخته شود.
زمین و سازه‌های مجاور
سازه‌هایی که در مجاورت سازه‌ای که قرار است ساخته شود قرار دارند و شیب‌های مجاور از دیگر مواردی است که در انتخاب فونداسیون باید به آن توجه کرد. در صورتیکه سازه‌های مجاوری در نزدیکی سازه مورد نظر وجود داشته باشد و فونداسیون آن به فونداسیون سازه سازه طراحی شده نزدیک باشد، احتمال به خطر افتادن ایمنی سازه مجاور وجود خواهد داشت و همچنین در صورت وجود یک سازه بلند در کنار سازه جدید، انتخاب مناسب فونداسیون دشوار خواهد بود. نزدیکی سازه به رودخانه، دریاچه و شیب نیز در این انتخاب تاثیرگذارند.
مسائل مالی و اقتصادی
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر کردیم، نباید بعد مالی قضیه را فراموش کنیم. ساخت و اجرای هر یک از فونداسیون‌ها، نیازمند نیروی متخصص و مصالح مخصوص به خود است. بنابراین هزینه اجرا و در نظر گرفتن آن روی انتخاب فونداسیون تاثیر می‌گذارد. البته نباید بعد مالی به ایمنی و استحکام ساختمان لطمه‌ای وارد کند.
فونداسیون ساختمان
خرید آهن آلات ساخت ساختمان از فولاد موحد
همان طور که اشاره کردیم برای ساخت کوچکترین سازه هم باید فونداسیون مناسبی انتخاب شود تا ساختمان مقاومت خود را حفظ کند و از خسارات مالی و اقتصادی جلوگیری شود. شرکت صدرا پروفیل کاوه با سابقه بیش از 25 سال در ایران، یکی از بزرگ‌ترین کارخانجات فروش میلگرد و تیرآهن و نبشی و سایر محصولات فولادی و آهنی است. شرکت صدرا پروفیل کاوه با ارائه خدمات آنلاین در جهت رضایت مشتریان، توانسته است در پیشرفت اقتصاد ایران گامی مهم برداشته باشد.
کارخانه: 04132452641 دفتر فروش: 04134456683
جمع بندی
در این مقاله از سایت فولاد موحد درباره اهمیت فونداسیون و عوامل موثر بر انتخاب بهترین فونداسیون در ساخت سازه و ساختمان صحبت کردیم. اگر در این خصوص نظر و پیشنهادی دارید، لطفا نظرات خود را در قسمت کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
از سایر مطالب سایت هم دیدن کنید.
