تسمه برش های صاف و یکسانی از سطح مقطعی فلزی است که روی انواع ورق شکل میگیرد. به عبارتی نوارهایی (باریکه) با عرض های مختلف که البته جنس های مختلفی دارد، از جمله: پلاستیکی، نخی، استیل، آلومینیوم، فلزی، آلیاژی، آهنی و… . مهم ترین تفاوت بین تسمه فلزی و غیر فلزی در مقدار استحکام کششی آنهاست. تسمه ها بر اساس نوع، کاربرد، محل مورد استفاده، ویژگی های مورد نظر، استحکام و … بررسی و انتخاب می شوند. پرکاربردترین نوع تسمه، تسمه آهنی است. در این نوشته منظور از تسمه همان تسمه آهنی (فلزی) است که معمولا از فولاد کم کربن ساخته می شود و کاربرد بیشتری نسبت به انواع دیگر دارد. بیشترین کاربرد تسمه در ساختمان سازی و صنعت است.
انواع تسمه
تسمه به لحاظ شیوه تولید به دو نوع دسته بندی تقسیم می شود:
- نوردی
- ماشین کاری
تسمه نوردی چیست ؟
تسمه نوردی از نورد گرم فولاد های بازیافتی و ضایعات آهن و به صورت ذوبی تولید می شود. پروسه تولید تسمه نوردی به این صورت است که ابتدا از ذوب فولادهای بازیافتی و قراضه های آهن شمش فولادی تولید می شود. سپس شمش های تولید شده تا زمانی که به ضخامت مورد نظر برسند طی چند مرحله نورد می شوند و نهایتا تسمه های نوردی تولید می شود. طول آن متغیر بین 5/5 تا 6/5 متر، ضخامت 3 تا 10 میلی متر و عرض 1 سانتی متر تا 1 متر است.
با توجه به اینکه این نوع تسمه ها از مواد بازیافتی و قراضه تولید می شوند، قیمت پایین تری نسبت به سایر تسمه های فلزی دارند.
تسمه ماشینکاری چیست؟
این نوع تسمه از ورق آهن با کیفیت بالا و درجه یک بریده شده و به صورت یکدست و خوش برش و شاخه ای تولید می شوند. بعد از برش آهن، لبه های آن توسط ماشین آلات مخصوص گرد می شود. شاخه ها با طول ۶ متری عرضه شده و عرض تسمه ماشینکاری بر اساس کاربرد آن تعیین می شود. به دلیل دارا بودن کیفیت بالا، مقاومت و استحکام کششی بالا، ظاهر صاف و یکدست از نوع نوردی گران تر و با کیفیت تر بوده و کاربردهای فراوانی دارند. از جمله در ساختمان سازی، ساخت سازه های فلزی، صنعت کشتی سازی، ساخت کابل، گاردریل و … استفاده می شوند. قیمت تسمه ماشینکاری به عرض و ضخامت تسمه بستگی دارد و بر حسب کیلوگرم محاسبه می شود.
علاوه بر این دسته بندی، دسته بندی دیگری نیز برای تسمه وجود دارد. تسمه ها بر اساس فاصله بین دو محور موتورها و میزان قدرت مورد نیازشان به 6 دسته کلی تقسیم می شوند.
- تسمه تخت: در فواصل طولانی استفاده می شود.
- تسمه گرد: برای انتقال نیروی کم و کوچک مورد استفاده قرار می گیرد.
- تسمه V شکل یا ذوزنقه ای: برای انتقال میزان زیادی از نیرو که خود دارای انواع متفاوتی است.
- تسمه چند شیار: از کنار هم قرار گرفتن چند تسمه V شکل ساخته شده و برای انتقال قدرت های بسیار بالا می باشد.
- تسمه آجدار: ترکیبی از تسمه تخت و V شکل. مورد استفاده برای موتورهای کوچک داخل دستگاه های خانگی مثل ماشین لباسشویی، میکسر و …
- تسمه تایمینگ یا دندانه دار: مورد استفاده برای مواردی که زمان چرخش و جا به جایی نیرو حائر اهمیت است.
کاربرد تسمه
تسمه عموما برای انتقال انرژی بین دو یا چند شفت استفاده می شود. به عبارتی تسمه ها به دور پولی یا قرقره ها حلقه می زنند و نیروی ایجاد شده در قرقره اول را به دومی منتقل می کنند. همچنین در مواردی که دو مکان از هم فاصله دارند هم از تسمه استفاده می شود زیرا در مقایسه با روش های پیچیده تر مثل چرخ دنده هزینه کمتری دارد.
یکی دیگر از کاربرد های تسمه، تسمه نقاله است که برای حمل بار بین دو نقطه استفاده می شود.
تسمه فلزی در موارد زیر استفاده می شود:
- عمده‌ترین استفاده از این محصول فولادی، در کابل تلفن و برق است.
- بسته بندی بارهای سنگین
- در گزینه‌هایی که نیاز به مقاومت و استحکام بخشی بالا می باشد.
- ساخت بادبند و اتصال آن
- پر کردن فضای خالی و یک دست سازی سطح در صنعت درب و پنجره
- صنایع ترابری، فلزی، شیشه، چوب، موزاییک و کارخانجات تولیدی
- در داخل جان تیرآهن و وصله کردن آن
